-Serbia tinēzare: Tenton tē instaloj kamera kineze tē gjurmimit nē Kosovē.Kosova rre zi,kon tē kthehet nē laborator pēr futjen e pajisjeve kineze tē gjur,mimit nēpērmjet Serbisē. Beogradi fshehtas po financon pērpjekjet pēr tē instaluar kamera mbi,kēqyrēse dhe tē jashtēligjshme kineze nē Kosovē, ka mēsuar Shērbimi i Ballkanit i Radio Evropēs sē Lirē.Autoritetet paralele serbe nē Kosovē muajin e shkuar mēsohet se kanē nēnshkruar kontratē dhjetēra mijēra euroshe pēr tē blerē disa kamera tē sigurisē, incizues digji,talē dhe pajisje tē tjera nga kompani “Zhejiang Dahua Technologies”, qē ēshtē pjesē e listēs sē zezē amerikane, pēr tē monitoruar shkollat nē disa vende, sipas dokument,eve tē siguruara.Aty theksohet se njē “Zyrē e Qeverisē Serbe”, qē kujdeset pēr raport,et me komunat me shumicē serbe, ka siguruar fondin.Institucionet e Kosovēs, pērfshirē Qeverinē, Policinē dhe Dogana, kanē heshtur apo kanē thēnē se s’kanē informata pēr planet e Beogradit.Skema besohet se mund t’i kontribuojē kompanive ndaj pranisē sē tē cilave Kosova ka dalē kundēr. Bēhet fjalē pēr teknologjinē e identi,fikimit tē fytyrēs dhe teknologji tjera tē bazuara nē inteligjencēn artificiale, tē kompanive “Huawei”, “Dahua” e tjera qē janē tē lidhura ngushtē me Pekinin.
Presidenti serb, Aleksandar Vuçiq, e ka mbrojtur gjith,monē Pekinin nē politikēn e jashtme dhe i ka lavdēruar investimet kineze, sidomos nē sektorin e teknologjisē. Kina vazhdon tē mos e njohē Kosovēn dhe s’ka raporte diplomatike me Prishtinēn.“Nēse Kina fiton territor aktualisht dhe nē tē ardhmen pēr infrastrukturēn digjitale nē rajon, mund tē konsiderohet si rre zik i sigurisē jo vetēm pēr rajonin, por edhe pēr SHBA-nē”, ka thēnē Stefan Vladisavljev i Forumit tē Sigurisē nē Beograd.Kina ka qēllim tē avancojē “qytetet e men,çura” duke siguruar teknologji pēr tē ndihmuar qeveritē dhe komunat qē tē kontrollojnē mē lehtē qytetarēt e pajisur me dokumentet zyrtare.Nē njē pērgjigje kētē javē pēr REL, Vladisavljev ka thēnē se mendon qē marrēveshja me “Dahuan” nuk ēshtē diçka e madhe, por ka shtuar se kjo tregon gjendjen e çrregullt tē menaxhimit tē insti,tucioneve nē Prishtinē mbi veriun e Kosovēs.Institucionet paralele serbe nē Gjilan kanē nēnshkruar njē marrēveshje mē 16 dhjetor pēr tē blerē pajisje tē “Dahuas” nē vlerē prej 39 mijē eurosh. Blerja u bē pērmes kompanisē “Neva Company” qē ishte regjistruar nga autoritetet serbe nē shtator.Aty specifikohet blerja e 196 kamerave tē mbi,kēqyrjes tē njohura si “kamera plumb”, 30 hard-drives, 30 incizues dhe 9000 metra kabllo. Kontrata e transportit, instalimit dhe operimit zgjat 30 ditē.Ato do tē shērbejnē nē 30 hapēsira, shumicēn shkolla, nē 12 zona.“Neva” ēshtē e regjistruar me zyrē nē Ranillug, sipas regjistrit serb tē bizneseve. Por ajo s’ēshtē e regjistruar edhe nē Kosovē.Milos Gjorgjeviq nga Ranillug thotē se ēshtē pronar i kompanisē edhe pse autoritetet nē Serbi e list,ojnē atē nēn pronēsi tē Milena Gjorgjeviqit. Ai s’u ēshtē pērgjigjur emaileve pēr tē komentuar pēr çēshtjen, shkruan Koha.netDokumentet kanē treguar se blerja u sigurua nga e ashtu,quajtura Zyrē pēr Kosovēn nē Qeverinē e Serbisē.Qeveria e Serbisē ka refuzuar tē komentojē.